Rekabet Kurulu; BP Petrolleri Anonim Şirketi ve BP Turkey Refining Limited Şirketi’nin tüm hisselerinin Petrol Ofisi Anonim Şirketi tarafından devralınmasına yönelik işlemi inceledi. Kurul inceleme kapsamında akaryakıt sektörünün akaryakıt temini, dağıtımı, depolaması ve perakende satışı gibi tüm aşamalarında işlemin etkilerini ayrıntılı olarak ele aldı.
Kurul, ilk kez coğrafi alan tespitinde perakende satış pazarının dinamiklerini ulaşılabilirlik temelli yeni bir analiz çerçevesinde derinleştirdi. Yerel ölçekte yoğunlaşmanın etkisini ortaya koyabilmek için yakalama alanları olarak ifade edilen mikro pazarlar özelinde analizler gerçekleştirdi. Analizin ilk adımı olarak 12.500’e yakın akaryakıt, 10.500 üzerinde otogaz-LPG bayisinin koordinatları belirlendi ve satış miktarı verisi ile her bir ürün grubu özelinde eşleştirildi. Devre konu varlık olarak nitelendirilebilecek BP istasyonları, yakalama alanlarının merkezi olarak değerlendirilerek diğer dağıtıcıların istasyonları ile arasındaki mesafe hesaplandı.
Her bir yakalama alanındaki koşullar dikkate alınarak demografik özellikler temelinde “merkez” ve “taşra” kategorisi için sırasıyla 5 ve 20 km’lik yarıçap içerisinde kalan alan coğrafi alan olarak belirlendi. İlgili kategorilerdeki mesafelerin belirlenmesinde ise Avrupa Komisyonu içtihadı, geçmiş Kurul kararları, sektör paydaşlarının görüşleri ve 2024 tarihli Akaryakıt Sektör İncelemesi Raporu kapsamında yapılan tüketici anketi dikkate alındı. Yapılan analiz neticesinde B2C perakende benzin, motorin ve otogaz-LPG satışı pazarlarında 61 coğrafi alanda birleşik teşebbüsün sahip olacağı pazar gücü itibarıyla işlemin rekabetçi endişeler meydana getirebileceği kanaatine varıldı.
Kurul ayrıca, Çekisan Depolama Hizmetleri Ltd. Şti.’deki BP Petrolleri AŞ’ye ait hisselerin ve ATAŞ Anadolu Tasfiyehanesi AŞ’deki BP Turkey Refining Ltd. Şti.’ye ait hisselerin Petrol Ofisi AŞ tarafından devralınmasına yönelik işlemlerin 2010/4 sayılı Rekabet Kurulundan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar Hakkında Tebliğ ve bu çerçevede 4054 sayılı Kanun’un 7. maddesi kapsamında olmadığına, nitekim ATAŞ Anadolu Tasfiyehanesi AŞ ve Çekisan Depolama Hizmetleri Ltd. Şti.’nin 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesi kapsamında rakipler arasında rekabeti kısıtlayıcı nitelikte işbirliği doğurucu bir ortak girişim anlaşması olduğuna, bununla birlikte 4054 sayılı Kanun’un 5. maddesinde sayılan şartların tamamının karşılanması nedeniyle söz konusu işlemlere bireysel muafiyet tanınmasına karar vermiştir.
Rekabet Kurulu rekabetçi endişe görülen pazarların kendine has yapısını ve birbirleriyle olan ilişkisini de dikkate alarak yaptığı inceleme sonucunda, Petrol Ofisi AŞ tarafından sunulan taahhütlerin ortaya koyulan rekabetçi endişeleri gidermekte yeterli olduğu sonucuna ulaştı ve 12.09.2024 tarih ve 24-37/885-379 sayılı kararla işleme koşullu olarak izin verildi. Sunulan taahhüt metnine göre temel olarak Petrol Ofisi AŞ:
- İşleme Rekabet Kurulu tarafından izin verilmesinden itibaren büyük çoğunluğu iki yıl içerisinde olmak üzere 115 akaryakıt istasyonunu elden çıkaracak,
- Pay sahibi olacağı akaryakıt depolama tesislerinde sözleşmeye devam etmenin Petrol Ofisi AŞ tarafından objektif olarak beklenemeyeceği haller hariç olmak üzere üçüncü taraflar ile akdedilen mevcut kiralama sözleşmelerini sona erdirmeyecek,
- Akaryakıt depolama hizmetleri pazarında faaliyet gösteren ATAŞ Anadolu Tasfiyehanesi AŞ’deki toplam kapasitenin %50’sine tekabül eden depolama hacmi olan 288.707 m3 kapasiteyi ve Çekisan Depolama Hizmetleri Ltd. Şti.’ye ait Antalya Terminali’ndeki toplam kapasitenin %52’sine tekabül eden 21.104,93 m3 depolama hacmini yıllık bazda üç yıl boyunca aşmayacak,
- Hâlihazırda faal durumda olmayan Tasfiye Halinde Ambarlı Depolama Hizmetleri Ltd. Şti. ile Çekisan Depolama Hizmetleri Ltd. Şti.’ye ait Çekmece Terminali’ndeki oy hakkını gelecekte yeniden faaliyete başlamama yönünde kullanacak,
- Gaz yağı dağıtımı açısından üç yıl boyunca 606 ton satış hacmini geçmeyecek, Rekabet Kurulunun işleme izin vermesinden itibaren altı aylık periyotlarla taahhütlerin uygulama sonuçlarını Rekabet Kuruluna raporlayacaktır.
